Η προσβασιμότητα αφορά τις πρακτικές εκείνες που διασφαλίζουν την ισότιμη συμμετοχή των πολιτών στη ζωή χωρίς διακρίσεις, δηλαδή την αυτόνομη και ασφαλή χρήση των υποδομών και υπηρεσιών παντός τύπου.
Σύμφωνα με νέους νόμους που έχουν ανακοινωθεί, η ανακαίνιση των κατοικιών με σκοπό την προώθηση της προσβασιμότητας και της ίσης μεταχείρισης των ενοίκων είναι απαραίτητη.
Αν δεν πραγματοποιηθούν οι αλλαγές που προβλέπονται, θα ακολουθήσουν και οι ανάλογες κυρώσεις. Σε κάθε περίπτωση, σε μια ανακαίνιση πολυκατοικίας, ο παράγοντας της ισότητας πρέπει να ληφθεί οπωσδήποτε υπόψη.
Σύμφωνα με το εθνικό σχέδιο προσβασιμότητας με έμφαση στην κλιματική αλλαγή, αλλά και νέους νόμους που μπαίνουν σε εφαρμογή, γίνεται ξεκάθαρη η αυξανόμενη προσοχή που δίνεται στη δημιουργία μιας πόλης φιλικής και «ανοιχτής» για όλους τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν κάποια αναπηρία.
Βέβαια, σε ό,τι αφορά τις πολυκατοικίες, δεν είναι μόνο τα άτομα με αναπηρία που θα επωφεληθούν από τις αλλαγές, αλλά και άλλοι συμπολίτες μας, όπως ηλικιωμένοι και γονείς.
Τι προβλέπεται από τον νόμο;
Πλέον, από το 2023, όλα τα κτήρια ιδιωτικών κατοικιών, δημοσίου αλλά και των υπόλοιπων υπηρεσιών καλούνται να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές. Επομένως, σε μια μελλοντική ανακαίνιση πολυκατοικίας, οφείλετε να διαβάσετε προσεκτικά τον νόμο και, με την βοήθεια μηχανικού, να αποφασίσετε σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβείτε για να είστε και νόμιμοι αλλά και σωστοί απέναντι σε όλους τους ενοίκους.
Γενικός στόχος είναι η δημιουργία μιας «προσβάσιμης αλυσίδας» με τη χρήση της οποίας τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολία στη μετακίνηση θα μπορούν να εξυπηρετούνται από μια σειρά αλλεπάλληλων διασυνδέσεων ανάμεσα στους εξωτερικούς και τους εσωτερικούς χώρους της εκάστοτε γειτονιάς και των κτηρίων της.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, τα κτήρια ενδέχεται να θεωρηθούν αυθαίρετα και οι ιδιοκτήτες να πρέπει να αντιμετωπίσουν τις ανάλογες κυρώσεις. Κατ’ επέκταση, οι ιδιοκτήτες θα αντιμετωπίσουν προβλήματα αν θελήσουν μελλοντικά να μεταβιβάσουν, να μισθώσουν το κτήριο, να συμμετέχουν σε επιδοτούμενα προγράμματα, ή να εκδώσουν οποιαδήποτε άδεια.
Προσβασιμότητα και ανακαίνιση πολυκατοικίας
Ποιες είναι, λοιπόν, οι αλλαγές που προβλέπονται από τον νόμο και ποιες μπορούμε να κάνουμε μόνοι μας σε μια ανακαίνιση πολυκατοικίας;
Οι αλλαγές που μπορούμε να κάνουμε ώστε περισσότεροι συνάνθρωποί μας να μετακινούνται και να ζουν αυτόνομα είναι οι εξής:
Εξωτερικά:
• Ελάχιστο πλάτος πεζοδρομίου 2,05 μέτρα
• Το ύψος του πεζοδρομίου δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 7-10 εκατοστά
• Να μην υπάρχουν μόνιμα εμπόδια (δέντρα, φώτα κ.ά. που εμποδίζουν τη διέλευση)
• Στοιχεία του πεζοδρομίου, όπως σχάρες, δεν πρέπει να παρεμβαίνουν στην ομοιομορφία του δαπέδου
• Η φύτευση δέντρων προβλέπεται όταν γίνεται 0.5 μέτρα μέσα από την άκρη του κρασπέδου και το πλάτος της φύτευσης προστίθεται στο πλάτος του πεζοδρομίου
• Σχετικά με το δάπεδο, μπορεί να γίνει χρήση δαπέδου σήμανσης για τα άτομα με δυσκολία στην όραση, καθώς και η αποφυγή εμποδίων στο πεζοδρόμιο
• Μόνιμη ράμπα πεζοδρομίου
• Αν υπάρχει γκαράζ η πόρτα να ανοίγει με μηχανισμό
• Όπου τοποθετούνται σκαλοπάτια ανάμεσα στο πεζοδρόμιο και την κύρια είσοδο, να υπάρχει και ράμπα με τη σωστή κλίση και πλάτος
Εσωτερικά:
• Ο θάλαμος του ανελκυστήρα πρέπει να είναι τουλάχιστον 1.10 επί 1.40 ή ακόμα καλύτερα 1.50 επί 1.50 μέτρα
• Στα τοιχώματα του ανελκυστήρα πρέπει να υπάρχουν χειρολισθήρες σε έντονα χρώματα, ο φωτισμός να είναι ομοιόμορφος, το πάτωμα αντιολισθητικό και η κίνηση του ανελκυστήρα ομαλή. Επίσης, πρέπει να υπάρχει γεννήτρια ηλεκτρικού ρεύματος και να γίνεται συχνή συντήρηση. Οι πόρτες του ανελκυστήρα δεν πρέπει να απαιτούν δύναμη πάνω από 15 newtons για να ανοίξουν αν δεν είναι συρόμενες. Το εξωτερικό δάπεδο και το δάπεδο του ανελκυστήρα πρέπει να είναι στο ίδιο ύψος χωρίς μεγάλο κενό ενδιάμεσα. Μπροστά από αυτόν πρέπει να υπάρχει σήμανση για τα άτομα με δυσκολία στην όραση αλλά και ανάγλυφα κουμπιά
• Οι πόρτες γενικά οφείλουν να έχουν ελάχιστο άνοιγμα 0,90 μέτρα
• Στις σκάλες πρέπει να υπάρχει αναβατόριο κλίμακας. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ανελκυστήρας, το αναβατόριο είναι πολύ σημαντική προσθήκη, όμως ακόμη και αν υπάρχει ασανσέρ, παραμένει χρήσιμο
Τα παραπάνω αφορούν το εξωτερικό αλλά και τους κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας. Για αλλαγές που αφορούν το εσωτερικό των διαμερισμάτων, η συνεννόηση πρέπει να γίνει μεταξύ του ενδιαφερόμενου και του ιδιοκτήτη, σε περίπτωση της ενοικίασης του χώρου.
Σε μια ανακαίνιση πολυκατοικίας, είναι σοφό να σκεφτούμε και να λύσουμε προβλήματα που θα βρούμε μπροστά μας στο μέλλον. Είναι σημαντικό οι άνθρωποι με αναπηρία, όπως και άλλες ομάδες ανθρώπων που το έχουν ανάγκη, να διευκολυνθούν στη μετακίνηση, τόσο στους εξωτερικούς όσο και στους εσωτερικούς χώρους.
Συζητήστε με τον μηχανικό σας σχετικά με τους νόμους, αλλά και τις αλλαγές που μπορείτε να πραγματοποιήσετε γενικά για την καλύτερη και πιο ομαλή ένταξη τωρινών και μελλοντικών ενοίκων.
Μην φοβηθείτε να χρησιμοποιήσετε στην ανακαίνιση πολυκατοικίας νέες μεθόδους και κάντε ένα βήμα για την εξέλιξη της κοινωνίας μας προς το καλύτερο.