Σταθερό σημείο αναφοράς στην αρχιτεκτονική και τη μηχανική, η εσωτερική σκάλα εξυπηρετεί τους ενοίκους μιας μεζονέτας ή ενός πολυώροφου σπιτιού αλλά και κοσμεί τον χώρο. Τόσο η μελέτη για την ανέγερση σκάλας όσο και οι εργασίες κατασκευής της αποτελούν σοβαρό κεφάλαιο στην κατασκευή σπιτιού, που θα επηρεάσει όλες τις μελλοντικές αναβάσεις και καταβάσεις σας στα επίπεδά του. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε μαζί όλα τα χαρακτηριστικά που διαθέτει μια εσωτερική σκάλα, καθώς και χρήσιμες συμβουλές ώστε να καταλήξετε στη σωστή επιλογή.
Η σημασία της εσωτερικής σκάλας στην κατασκευή σπιτιού
Όπως ονειρεύεστε ένα σπίτι που να ανταποκρίνεται σε όλες σας τις ανάγκες, έτσι και η εσωτερική σκάλα πρέπει να ικανοποιεί κάθε αισθητική και χρηστική απαίτησή σας.
Τα βασικά στοιχεία της σκάλας
Κάθε σκάλα, ανεξάρτητα από τον τύπο ή τα υλικά της, απαρτίζεται από συγκεκριμένα στοιχεία, που καθορίζουν την άνεση, την ασφάλεια και την εργονομία της. Τα κυριότερα είναι τα εξής:
- Σκαλοπάτι (ή βαθμίδα): Η βασική μονάδα της σκάλας, διαθέτει ύψος (μέτωπο), δηλαδή κατακόρυφη απόσταση από το επόμενο ή το προηγούμενο σκαλοπάτι, και πλάτος (πάτημα), δηλαδή οριζόντια επιφάνεια.
- Ρίχτι: Το ύψος (ή μέτωπο) κάθε σκαλοπατιού. Όσο ψηλότερο το ρίχτι, τόσο κουραστικότερη η χρήση της σκάλας. Σε καμία περίπτωση, κατά την κατασκευή σπιτιού (και εσωτερικής σκάλας), δεν επιτρέπεται να αλλάξει το ρίχτι μεταξύ δύο σκαλοπατιών, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος πτώσης.
- Πάτημα: Στις εσωτερικές σκάλες, το πάτημα συνήθως κυμαίνεται από 27 έως 30 εκ. Όσο περισσότερα τα πατήματα μιας σκάλας, τόσο ευκολότερη η χρήση της.
Εάν η σκάλα που έχετε επιλέξει για την κατασκευή σπιτιού είναι κυκλική, το πάτημα μειώνεται, ενώ αυξάνεται το ρίχτι. Το ρίχτι εσωτερικής σκάλας μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 22 εκ.
- Πάχος του σκαλοπατιού (συνήθως έως 15 με 20 εκ.)
- Ουρανός: η κάτω επιφάνεια της σκάλας.
Το διάστημα 62-65 εκ. ισοδυναμεί με το βήμα που κάνει ένας ενήλικας όταν περπατάει.
- Πλατύσκαλο: Το πάτημα μιας σκάλας με πλάτος πολλαπλάσιο από εκείνο του πατήματος των υπόλοιπων σκαλοπατιών. Εξυπηρετεί δύο βασικές ανάγκες στην κατασκευή σπιτιού: την ξεκούραση του χρήστη της σκάλας κατά τη διαδρομή του, ή/και την αλλαγή του φορέα, ή για την αρχή και το τέλος της σκάλας. Το πλάτος του πρέπει να να είναι τουλάχιστον 1,20μ. Έτσι, επιτρέπει τουλάχιστον ένα ή περισσότερα βήματα του χρήστη πριν από το επόμενο ύψος σκαλοπατιού. Πλατύσκαλα θα πρέπει να υπάρχουν ύστερα από 10-12 ρίχτια.
Οι διαστάσεις της σκάλας
- Ύψος σκάλας: Το ύψος της σκάλας κατά την κατασκευή σπιτιού υπολογίζεται από όροφο σε όροφο, μαζί με το πάχος της άνω πλάκας. Το ύψος καθορίζει πόσα πατήματα θα διαθέτει η σκάλα. Σκάλα π.χ. με ύψος 270cm μπορεί να έχει 11x, 12x η και 13x πατήματα.
- Μήκος σκάλας: Το άθροισμα των πατημάτων όλων των σκαλοπατιών και των πλατυσκάλων.
- Πλάτος σκάλας: Το μήκος των σκαλοπατιών της, το οποίο σε κατασκευή σπιτιού με εσωτερική σκάλα εκτείνεται από τα 80 εκ. (χωρίς τις κουπαστές) έως το 1 μ., ιδίως εάν η διάταξη της σκάλας περιλαμβάνει στροφή.
- Κλίση σκάλας: Η κλίση της σκάλας εξαρτάται από την αριθμητική σχέση ύψους και πλάτους ενός σκαλοπατιού στη θέση της γραμμής ανάβασης της σκάλας. Κυμαίνεται μεταξύ 26 και 33 μοιρών, με τις 30 μοίρες να είναι ιδανικές για εσωτερική σκάλα.
Υλικά κατασκευής σκάλας
Η επιλογή των υλικών για την εσωτερική σκάλα κατά την κατασκευή σπιτιού θα πρέπει να εναρμονίζεται με τον σχεδιασμό του κτηρίου. Κάποια από τα υλικά που χρησιμοποιούνται συχνότερα είναι τα ακόλουθα:
- Μπετόν αρμέ (οπλισμένο σκυρόδεμα): Αναμφίβολα το ανθεκτικότερο υλικό, με το μειονέκτημα ότι μια τέτοια σκάλα καταλαμβάνει αρκετό ωφέλιμο χώρο.
- Πέτρα: Συνηθέστερη επιλογή για οικήματα αντίστοιχης αρχιτεκτονικής, όπου η πέτρα αφορά και την κατασκευή σπιτιού συνολικά.
- Ξύλο: Μια μασίφ ξύλινη σκάλα με κάγκελα και κουπαστή από το ίδιο υλικό αποτελεί διαχρονική αλλά και φιλική λύση για άνετη καθημερινή χρήση.
- Μέταλλο: Με προσανατολισμό την πιο σύγχρονη και μίνιμαλ αισθητική, η μεταλλική σκάλα απαιτεί ιδιαίτερη επιμέλεια στη συντήρησή της για λόγους ασφαλείας.
Κουπαστές και κιγκλιδώματα
Η εγκατάσταση της κουπαστής και των κιγκλιδωμάτων κατά την κατασκευή σπιτιού είναι απαραίτητη για την ασφάλεια των μετακινήσεων στη σκάλα. Κατασκευάζονται συνήθως από ξύλο, inox ή/και PVC, αλλά προσφέρονται και σε συνδυασμούς, όπως π.χ. ξύλο για την κουπαστή και inox για τα κιγκλιδώματα. Η κουπαστή εγκαθίσταται σε ύψος 75-110 εκ. και απέχει τουλάχιστον 4 εκ. από τον τοίχο. Όσον αφορά το κιγκλίδωμα, οι μπάρες του πρέπει να βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και να εκτείνονται κάθετα.
Μια εσωτερική σκάλα με ανοιχτά ή σκαλοπάτια θα πρέπει να κατασκευαστεί από ειδικούς, ώστε να αποφευχθεί κίνδυνος ολίσθησης ή πτώσης. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η ανάθεση αυτής της εργασίας στους κατάλληλους επαγγελματίες κατά την κατασκευή σπιτιού είναι άκρως σημαντική για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητά της.
Τύποι σκάλας
Οι βασικοί τύποι σκάλας είναι οι εξής:
- Eυθύγραμμης διάταξης
- Στροφής 90 μοιρών (L)
- Στροφής 180 μοιρών (Π)
- Μερικής στροφής
- Κυκλική
Εν ολίγοις, η εσωτερική σκάλα δεν αφορά απλώς τη λειτουργικότητα. Αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του σχεδιασμού πριν από την κατασκευή σπιτιού που αντανακλά το προσωπικό σας στυλ, βελτιώνει τη χρηστικότητα του χώρου και ενισχύει συνολικά την ασφάλεια μέσα σε ένα διώροφο ή με ακόμη περισσότερα επίπεδα σπίτι.